Geneza powstania

Po zakończeniu I wojny światowej , w dniu 28czerwca 1919 roku , podpisano Traktat Wersalski , w myśl którego Niemcy zobowiązane zostały do demilitaryzacji swojego obszaru państwa. Traktat wprowadził również nowe reguły zbrojeń dla Państwa Niemieckiego.
Postanowieniami Traktatu Wersalskiego, w tym zakresie były między innymi :
– ograniczenie liczebności wojsk lądowych do 100 000 ludzi
– zakaz wprowadzania obowiązkowej służby wojskowej
– wojsko niemieckie nie mogło posiadać samolotów ,czołgów ,opancerzonych samochodów broni przeciwlotniczej ,ciężkich dział , okrętów podwodnych itd.
– niemiecki przemysł nie mógł produkować ani prowadzić badań nad w/w rodzajami broni

Zakazy były tak pomyślane , aby pozbawić Niemcy wszelkich zdolności obronnych i ograniczyć maksymalnie zdolność do działań ofensywnych . Skutkiem tych działań było powstanie w 1921 roku Reichswehry , której podstawowym zadaniem było ,utrzymanie porządku wewnętrznego i ochrona granic. Jednakże z biegiem czasu Reichswehrze zaczęło brakować sprzętu zmechanizowanego – chociażby do przeprowadzania ćwiczeń poligonowych. Pierwszą namiastką tego rodzaju pojazdów były ( wykorzystywane zresztą również w późniejszym okresie) ,makiety pojazdów pancernych zwane przez Niemców Panzerattrappen. Makieta taka zbudowana była ze sklejki umocowanej na stalowym stelażu . Wszystko to poruszało się na podwoziu cywilnego samochodu Adler Standard 6 .

Wykorzystanie tego podwozia do celów wojskowych ,jest jakby prekursorem projektu budowy serii lekkich rozpoznawczych pojazdów opancerzonych – pod nazwą Maschinengewehrkraftwagen – kfz 13
Projekt ten miał za zadanie ominąć postanowienia Traktatu Wersalskiego ,mówiące o zakazie zbrojeń przez Niemcy . De facto jest to pierwsza skuteczna próba ominięcia tych postanowień . W niedalekiej przyszłości Niemcy będą robić to wielokrotnie i z coraz lepszym skutkiem , a po dojściu Hitlera do władzy Traktat Wersalski stanie się farsą .

Pierwsze prace projektowe zaczęto w 1929 roku w zakładach Daimler-Benz w Berlinie-Marienfelde , a prototyp opancerzenia wykonała firma Deutsche Edenstahl AG z Hanoweru – Linden . Całość opancerzonego nadwozia umieszczono na typowym podwoziu samochodu osobowego typu Standard 6 produkowanego w zakładach Adler we Frankfurcie nad Menem .

(wikipedia.org)

Podstawowym zadaniem lekkich samochodów pancernych w tamtych czasach było rozpoznanie ,sporadycznie walka. Opancerzenie tych samochodów chroniło tylko przed pociskami karabinowymi i mniejszymi odłamkami artyleryjskimi .Poszukiwania rozwiązań w tym zakresie , rozpoczęto tuż po zakończeniu I wojny światowej na początku lat 20-tych .

Oto jeden z przykładów :

Przy projektowaniu opancerzenia ,zwracano uwagę głównie na grubość ( 8mm) i kąt nachylenia pancerza chroniącego kierowcę i strzelca . W mniejszym stopniu interesowano się ochroną silnika. Dlatego też pierwsze wersje produkcyjne pozbawione były pancernej osłony chłodnicy (atrapy).

(modelforum.cz)

Szybko jednak zorientowano się ,że ochrona silnika jest nie mniej ważna niż ochrona załogi . Następne wersje posiadały już przód opancerzony .Zaczęto również eliminować inne mankamenty i niedostatki, które wychodziły w trakcie prób poligonowych. Wersja ta nie posiadała przedniej osłony strzelca i w przypadku wymiany ognia z przeciwnikiem ,narażony był on na bezpośrednie trafienie. Z tyłu pojazdu umieszczono zasobnik .

(forum.axishistory.com) (warwheeis.net)

Ostateczna wersja z późnego etapu produkcji charakteryzowała się tym ,że zmodyfikowano wloty powietrza do silnika , zastosowano inny typ osłony pancernej karabinu maszynowego. Ponadto zmieniono uzbrojenie ,zastępując karabin maszynowy Dreyse MG 13 na karabin MG -34 kaliber 7,92 mm.

(pancernet.com)

Produkcję, o ile można nazwać ją seryjną , rozpoczęto w 1932 roku a zakończono w 1934. W tym okresie wyprodukowano 147 sztuk Kfz 13 –cie i 40 sztuk samochodu Kfz 14 –cie (wersja wyposażona w radiostacje)

(ebay.de)

Kfz 13 początkowo służył jako podstawowy pojazd rozpoznawczy zawodowej Reichswehry a od 16 kwietnia 1935 roku , jako sprzęt wojskowy Wehrmachtu

(forum.axishistory.com)(wordpress.com)

W pierwsze egzemplarze tych samochodów zostały wyposażone oddziały rozpoznawcze kawalerii niemieckiej.

(auction-factory.de)

W skład takiego oddziału wchodziły miedzy innymi dwa Kfz 13-cie i jeden Kfz 14-cie. W następnej kolejności Kfz 13-tymi uzupełniono bataliony rozpoznawcze niektórych dywizji pancernych oraz jednostek zmechanizowanych.

(ebay.de)

Tuż przed 1939 rokiem , również kilka dywizji piechoty ,zostały uzupełnione o tego typu lekkie pojazdy rozpoznawcze.(forum.axishistory.de)

Historia intensywnego użytkowania Kfz 13-tego ,zaczyna się już na początku lat 30-tych XX wieku .Tego typu sprzęt wojskowy był bardzo chętnie wykorzystywany do różnego rodzaju ćwiczeń poligonowych z udziałem zarówno mniejszych jak i większych formacji wojskowych.

(forum.axishistory.com) (forum.axishistory.com)(forum.axishistiry.com)

W tym okresie posługiwano się również nim jako środkiem do nauki jazdy , budowy oraz obsługi tego rodzaju pojazdów .

(ebay.de)(auction-factory.de)(forum.axishistory,com)

Załogę stanowili : kierowca mechanik oraz strzelec karabinu maszynowego, który był najczęściej starszy stopniem i pełnił jednocześnie funkcje dowódcy wozu bojowego.(ebay.de)